Dhammaan dadka deggan Minnesota ee jira 6 bilood iyo wixii ka weyn waxay hadda xaq u leeyihiin inay helaan tallaalka COVID-19. Xarunta CDC-du waxay ku talineysaa in qof walba oo is tallaali karo uu sameeyo fursadda ugu horreysa ee uu heli karo.

Ma jiro wax kharash ah oo aad ku bixineysid tallaalka. Uma baahnid inaad keentid aqoonsi ay dowladdu ku siisay ama caymis caafimaad si laguu tallaalo, wax su'aal ah oo ku saabsan xaaladdaada soo-galeetinnimo weligaa laguma weydiinayo.

Haddii aad su'aalo ka qabtid tallaalka COVID-19, ama tallaallada kale ee ilmahaagu u baahan karo, la hadal dhakhtarkaaga caafimaadka ee ilmahaaga.

Si aad u heshid xogaha rugaha caafimaadka ee soo socda iyo xogo dheeraad ah, booqo spps.org/covidvaccine.

Xirashada maaskarada wejiga qasab kama ahan dhammaan dhismayaasha SPPS iyo gaadiidka iskoolka marka heerarka COVID-19 uu u dhexeeyo mid hooseeyo iyo mid ah heer dhexdhexaad gudaha degmada Ramsey County. Maaskaro ayaa la iska doonayaa marka heerarka bulshada ee COVID-19 ay sarreeyaan Degmada Ramsey. Tan ayaa quseeysa dhammaan shaqaalaha, ardayda iyo booqdayaasha (da'da 2 iyo ka weyn), iyadoon loo eegin xaaladda tallaal ee qofka laga reebo markuu qofku haysto caddeyn rasmi oo ah in laga dhaafay tallaalka.

Heerarka bulshada ee COVID-19 waxaa cusboonaysiiyo CDC Khamiis walba. SPPS waxay qoysaska iyo shaqaalaha ogeysiin doontaa haddii heerarka COVID-19 ee bulshada dhexdeeda ah ay kor u kacaan oo loona baahdo maaskaro.

SPPS waxay si adag ugu talineysaa in dadka xaaladahan hoose ku jira ay xirtaan maaskaro iyadoon loo eegin heerka COVID-19 ee bulshada:

• Kuwa aan la tallaalin ama aan loo oggoleyn tallaalka
• Dadka difaaca jirkoodu hooseeyo ama halis sare ugu jiro inay falcelin daran ka bixiyaan COVID-19
• Shaqaalaha la shaqeeya shakhsiyaadka difaaca jirkoodu hooseeyo iyo kuwa aan loo oggoleyn tallaalka
• Shaqaalaha iyo ardayda dhamaystay muddo shan maalmood ah oo karantiil ah ka dib markii laga helay COVID-19 waa inay xirtaan maaskaro shan maalmood oo dheeraad ah ka dib markay ku soo noqdaan iskoolka si loo yareeyo faafitaanka suurtagalka ah ee COVID-19
• Kuwa leh qof qoyska ka mid ah oo dhawaan laga helay COVID-19
• Ardayda xanuunsan ee uu qiimeynayo xafiiska caafimaadka ee iskoolka ama sugayo in waalidku qaado si loo yareeyo faafitaan suurtagali karo

SPPS waxaa ka go'an inay ilaaliso fursadaha waxbarasho ee shaqsi ahaanta loo imanayo. In kastoo degmada SPPS aysan awoodin inay hirgeliso kala fogaanshiyaha jireed maadaama inta badan duruufaha fasalka iyo dhismaha iskoolka ay wax xaddidi karaan, waxaan misana diiradda saari doonnaa dedaallada xeeladaha kale ee ka hortagga ah si loo yareeyo khatarta gudbinta COVID-19 iyo cudurrada kale ee faafa.

Qoysasku waa inay sameeyaan baaritaan caafimaad subax kasta ka hor intaan ardaydooda loo dirin iskoolka ama goobta baska laga raaco. Shaqaalaha iskoolka ayaa sidoo kale la socon doono haddii qof lagu arko calaamadaha lagu garto faayruska inta ay ardaydu joogto iskoolka maalintaas oo dhan.

Ka jawaab su'aalahaan hoose subax walba ka hor inta aadan ilmahaaga u dirin iskoolka:

1. Dhawaan ilmahayga ma laga helay inuu qabo COVID-19?
2. Ilmahaygu ma leeyahay mid ka mid ah calaamadaha COVID-19 ee kor ku taxan, xitaa haddii ay dhammeeyeen goojoojinka tallaalkooda aasaasiga ah, ay heleen tallaal lagu xoojiyo difaaca jirka (booster shot), ama ay hore u qaadeen COVID-19?

Haddaad HAA uga jawaabtay mid ka mid ah su'aalaha kor ku qoran:

• Ha u dirin ilmahaaga iskoolka, xitaa haddii si buuxda loo tallaalay. U sheeg maqnaanshaha ilmahaaga iskoolkaaga oo la xiriir bixiyaha adeegga caafimaadka ee ilmahaaga (dhakhtarka ilmaha).

Warbixinta calaamadaha ilmahaaga ku soo dir bogga Nidaamka Warbixinta COVID-19 ee SPPS  si aad u heshid xogta ku saabsan tallaabooyinka xiga ee aad qaadeysid.

Qorshooyinka SPPS ee sannad-dugsiyeedka 2022-23 waxay ku saleysan yihiin xogaha iyo xirmooyinka waxyaalaha la iskaga baaro fayraska ee aynu ka helno Waaxda Caafimaadka ee Minnesota. Ujeeddada barnaamijka baaritaanka fayrasku waa in la kordhiyo helitaanka waxyaalaha lagu baaro ardayda iyo macallimiinta Minnesota. Xarrumaha CDC waxay bixiyaan xogo dheeraad ah oo ku saabsan qiimaha uu leeyahay baaritaanka COVID-19, gal lifaaqan  Waxa aad ka Ogaan kartid Baaritaanka COVID-19 ee Iskoollada lagu Dhex Sameeyo.

Gobolka Minnesota wuxuu iskoollada K-12 siinayaa xirmooyinka la isku baaro ee guryaha si ay u isticmaalaan shaqaalaha iyo ardaydu. Keenidda agabka lagu baaro COVID-19 waxay ku xiran tahay tirada keydka inoo yaallo. MDH ma dammaanad qaadayso in agabka baaridda COVID-19 ee la soo codsado la heli doono. 

Mar kasta oo qof laga helo COVID-19 waa in iskuulka loo soo sheego iyada oo la isticmaalayo Nidaamka Warbixinta COVID-19 ee SPPS. Xataa haddii laga waayo cudurka COVID-19, ardeyda iyo shaqaalaha lagu arkay calaamadaha waa in aysan ku soo noqon iskoolka ama shaqada ilaa ay ka fiicnaadaan oo ay ka ba'aan calaamadaha oo aysan wax qandho ah qaban ilaa 24 saac. 

Tilmaamaha isbaarista iyadoo la isticmaalayo sheyga la isku baaro ee ah BinaxNow ayaa waxaa laga heli karaa warshadda iyagoo ku qoran Ingiriis  iyo Isbaanish. Ma awoodno inaan ku daabacno tilmaamaha luuqadaha kale. 

• SIDA LOO ISTICMAALO OO MUUQAAL AH: Hagaha Isbaaridda iyadoo la Isticmaalayo BinaxNOW™ COVID-19 : youtu.be/baQQfoX-JXo 
• BinaxNOW: Waxa aad u baahan tahay inaad ogaatid: abbott.com/corpnewsroom/diagnostics-testing/BinaxNOW-what-you-need-to-know.html

Baaritaanka joogtada ah, fadlan isticmaal meelaha kale ee la isku baaro bulshada dhexdeeda oo ay ku jiraan cisbitaalkaaga/dhakhtarkaaga, farmashiyada deegaanka iyo goobaha jaalliyada ee la isku baaro. Dalbo agabka la isku baaro ee bilaashka ah (Free At-Home Test Kit) ama hel Xarunta Jaalliyadda ee la iskaga Baaro COVID-19. Iskoolladeennu ma dabooli karaan baahiyaha dhammaan shaqaalaha iyo qoysaska ee ku saabsan saadka agabka la isku baaro, markaa waa in la tixgeliyaa qaab kale oo agabkaas lagu helo.

Ardayda iyo shaqaalaha laga helo COVID-19 waxay go'doon gelayaan 5 maalmood waxayna ku soo laaban karaan iskoolka iyo shaqada haddii ay noqdaan qandho la'aan muddo ah 24 saacadood oo aysanna qabin wax calaamado ah ama ay calaamaduhu soo roonaadeen. Xirashada maaskarada ayaa si adag loogu talinayaa 5 maalmood oo dheeraad ah ka dib xilliga karantiilka marka ay ku noqdaan iskoolka iyo shaqada.

Laga billaabo 8/5/22, ardayda iyo shaqaalaha aan la tallaalin hadda loogama baahna inay galaan karantiil ah 5 maalmood haddii xubin qoyska ka tirsan uu qabo COVID-19. Haddii xubin qoyska ka mid ah laga helo cudurka COVID-19, dhammaan ardayda iyo shaqaalaha gurigaas waxaa si xooggan loogu dhiirrigelinayaa inay iskoolka iyo shaqada dhexdooda  ku xirtaan maaskaro  ilaa iyo inta ay calaamaduhu ka tegayaan qofka jirran. Haddii ardayga ama xubinta shaqaaluhu ay isku arkaan calaamadaha iyo/ama laga helo cudurka COVID-19, u gudbi warbixin Nidaamka Warbixinta COVID-19 ee SPPS si aad u heshid xogta ku saabsan talaabooyinka xiga oo marna ha aadin shaqada ama iskoolka.

Isgo'doominta qofka oo ay sababta u tahay qofka oo laga helay COVID-19 waxaa loo aqoonsan inay tahay maqnaansho cudurdaar leh. Macallimiintu waxay ardayda duruusta iyo macluumaadka ugu diri doonaan Seesaw/Schoology iyo siyaabo kale oo loogu talagalay ardayda guriga joogo COVID-19 dartiisa. Ardaydu waxay heli doonaan fursad ah in waqtiyada loo dheereeyo ama inay soo dhammaystiraan duruusta maqan marka loo baahdo.

SPPS hadda ka dib isku ma raadinayso dadkii ka ag dhowaa qof qabo cudurkan markii la soo gudbiyo warbixin ah qof laga helay COVID-19. Tani waxay ka dhigan tahay in qoysaska aan la ogeysiin doonin haddii COVID-19 laga helo qof ku jiro fasalka ardaygooda, kooxda ciyaaraha fudud, baska ama hawlaha kale ee manhajka ka baxsan.

SPPS waxaa laga rabaa inay ku wargeliso Waaxda Caafimaadka Minnesota kiisaska la xaqiijiyay ee COVID-19. Kiisaska la xaqiijiyay ayaa sidoo kale lagu daabici doonaa bogga SPPS COVID-19 Dashboard.

Safarrada waxbarasho ee gudaha gobolka ee maalin iyo habeen-dhax ahba waa la oggol yahay. Safarrada waxbarasho ee bannaanka gobolka (maalin iyo habeen-dhaxba) waa la oggol yahay marka Heerarka COVID-19 ee bulshada dhexdeeda uu hooseeyo ama heer dhexdhexaad ah ka yihiin degmada Ramsey County iyo meesha loo safrayo. Maaskarada wejiga ayaa laga yaabaa in loo baahdo iyo/ama safarrada gaaban ee waxbarasho ayaa laga yaabaa in la baajiyo marka ay sarreeyaan heerarka COVID-19 ee bulshada Degmada Ramsey iyo/ama meesha loo socdo.

Waaliddiinta/dadka ardayda masuulka ka ah waa soo geli karaan gudaha dhismayaasha iskoollada. Soo-booqdayaasha waxaa looga baahan doonaa inay xirtaan wax wejiga daboola marka heerarka bulshada ee COVID-19 ay sarreeyaan Degmada Ramsey.

Nadaafadda dhismaha oo maalinlaha ah, hawo wareegto oo hagaagsan iyo xusuusinta bedqabka oo lagu dhejiyay iskoollada oo dhan ayaa ah qaar ka mid ah tallaabooyinka badan ee la qaadayo si iskoolladeenna iyo barnaamijyadeenna looga yareeyo faafidda COVID-19 iyo cudurrada kale ee faafa. 

Iyagoo adeegsanayo jeermis-baabi'iyaha ee ay hay'adda EPA oggolaatay in loo isticmaalo SARS-CoV-2, shaqaalaha daryeelka waxay si weyn u kordhin doonaan tirtirka iyo nadiifinta meelaha dadweynaha iyo meelaha taabashadu ku badan tahay ee dhismayaashayada inta ay socoto waxbarashada iskoolka maalin kasta. Waxaan sidoo kale macallimiinteena iyo shaqaalaheena siin doonnaa qalabka nadiifinta si ay u nadiifiyaan oo u jeermiska uga dilaan oogada meel walba, hadba sida loogu baahdo.

Xeeladaha inaga caawin karo deegaan leh sixo fiican waxaa ka mid ah:

• In la raaco Nidaamyada Jeermis-dilidda iyo Nadiifinta ee SPPS COVID-19 si loo fuliyo qaabka wax nadiifinta ah ee la filayo
• Shaqaalaha wax xaaqo oo jeermiska ka dilo meelaha la wadaago sida uu ina farayo borotokoolka; shaqaalaha waa loo oggol yahay inay jeermiska ka dilaan goobahooda shaqo ee gaarka ah iyagoo sameynayo sida ay u arkaan inay ku habboon tahay
• Xaqiijinta helitaanka agabka ugu habboon si uu inooga caawiyo dhaqan joogto ah oo ku aaddan nadaafadda oogada oo caafimaad qaba (tusaale, saabuun, gacmo nadiifiyaha, waraaqaha oogada lagu tirtiro, iyo waraaqaha qoyan ee ah jeermis-dilaha), iyo in si xeeladaysan agabkan loo dhigo meelaha laga yaabo in si joogto ah looga isticmaalo
• Adeegsiga jeermis-baabi'iyaha ee ay hay'adda EPA oggolaatay in loo isticmaalo SARS-CoV-21
• Nadiifinta iyo jeermis ka dilidda oogada tuubooyinka biyaha laga cabo

Dhismayaasha SPPS waxay haystaan qalab hawada qaado kaasoo hawada bannaanka oo sifeysan soo geliyo gudaha goobaha la joogo sida fasallada, xafiisyada, goobaha jimicsiga, kafateeriyada, iyo hoolalka si loo ilaaliyo tayada hawada gudaha ku jirto iyo jewiga fiican. Waaxda dhismayaasha ee degmada (Facilities) waxay hirgeliyeen tallaabooyinka dheeraadka ah ee soo socda si ay gacan uga geystaan yareynta suurtagalnimada ah in hawada lagu gudbiyo fayraska sababa COVID-19:

• Kordhinta qaddarka hawo-mareennada ay bixiyaan dhuumaha hawada marka faafitaanka bulshada ee Covid-19 uu sarreeyo
• Kordhinta sifaynta dhuumaha hawadu marto siday ina farayaan OSHA, EPA iyo ASHRAE
• Sii shididda qalabka maaraynta hawada ugu yaraan hal saac ka hor inta aan la dhismaha la imaanin iyo hal saac ka dib markii la faaruqiyo dhismaha maalin kasta si hawada huurtay looga saaro dhismayaashi siday ina farayaan ASHRAE iyo EPA. Xilliga cimilada kulul, qalabkan hawadu marto ayaa sidoo kale habeenkii laga shaqeeyaa si ay gacan uga geystaan qaboojinta dhismaha
• Gelinta nadiifiyeyaasha hawada ee HEPA ee meelaha bannaan ee uu  Barnaamijka tayada hawada (Indoor Air Quality) ee degmada u gartay cabbir ah heerarka sare ee CO2

SPPS waxay dhistay nidaamyo joogto oo ah gacmo-dhaqid iyo hab dhaqan wanaagsan oo ku aaddan neefsashada (sida daboolidda qufaca iyo hindhisada) si looga hortago qaadista iyo faafinta cudurrada faafa oo uu ku jiro COVID-19 nidaamyadaasoo ka mid ah jadwalka iskoolka maalinlaha ah ee ay raacayaan dhammaan ardayda iyo shaqaalaha. Waxaan ardayda bari doonnaa oo dabiqi doonnaa gacmaha oo lagu dhaqdo saabuun iyo biyo ugu yaraan 20 ilbiriqsi iyo/ama isticmaalka bedqabka leh ee dareeraha gacmo nadiifiyeha ah oo ay ku jirto ugu yaraan 60% aalkolo.

Tilmaamaha ciyaaraha fudud iyo hawlaha iskoolka ee Ururka Dugsiyada Sare ee Gobolka Minnesota (MSHSL) iyo tilmaamaha Waaxda Waxbarashada ee Minnesota ayaa si joogto ah loo cusbooneysiiyaa. Fadlan akhri hagaha iyo xogta isboorti ee ururka MSHSL si aad u ogaatid xogtii ugu dambeysay. Wixii xog dheeraad ah, fadlan booqo spps.org/sports ama la xiriir agaasimaha isboortiga iskoolkaaga.